سوالات متداول

تاهینی اسم انگلیسی ارده است و ارده رو در دنیا با این اسم می‌شناسند.

نه. به همین‌دلیل هم طعم ارده خالص و اصیل، کمی گس و تلخ است.

ارده همانند دیگر مواد خوراکی شرایط نگهداری خاصی داشته و به دلیل داشتن اسیدهای چرب محلول در ساختارش باید در جای خشک و خنک و دور از گرما و نور آفتاب نگهداری شود زیرا قرار دادن ارده در زیر تابش مستقیم نور سبب اکسید شدن آن می شود و خاصیت خود را از دست می دهد. به طور کل اگر شرایط نگهداری ارده را رعایت کنید می توان تا یکسال نیز از آن استفاده کنید.

اگر مدت زمانی از ارده استفاده نکنید به شکل دو فاز شده و رسوب میکند و روغن روی آن را می گیرد که این موضوع هیچ ربطی به فاسد شدن و نامرغوب بودن ارده ندارد بلکه به عدم استفاده از آن مربوط می شوند و توصیه شده قبل از مصرف، دو فاز با هم مخلوط شوند. برای جلوگیری کردن از دوفاز نشدن ارده باید به طور مرتب هفته ای دوبار با یک قاشق خشک آن را هم بزنید. نکاتی که برای نگهداری ارده گفته شد بسیار مهم هستند و اهمیت ندادن به آن ها سبب از بین رفتن کیفیت و مواد مغذی آن می شود.

حلواارده علاوه بر کنجد آسیاب‌شده، دارای شکر، شیره‌خرما یا شیره‌انگور است. به همین دلیل طعم‌حلواارده به مراتب شیرین‌تر از ارده است. البته بیشتر تولیدکنندگان برای صرفه اقتصادی بیشتر به حلواارده‌های تولیدی خود شکر اضافه می‌کنند و امکان وجود شیره‌خرما یا شیره‌انگور در ترکیب حلواارده‌های بازاری کمتر است.

افزودن شکر به خمیرکنجد باعث ایجاد واکنش‌هایی میان روغن‌کنجد، ترکیب‌های موجود در ارده و شکر می‌شود و این واکنش‌ها سفت شدن حلواارده را به ارده خالص در پی خواهد داشت. هرچند قیمت شکر از شیره‌خرما و انگور ارزان‌تر است اما باز هم می‌توان حلواارده‌هایی که با شیره تهیه شده‌اند، در بازار دید.

1. تاریخ انقضا : ارده ای که بیش از یک سال از تولیدش گذشته را باید دور ریخت همچنین اگر ارده به مدت یک ماه جلو نور مستقیم آفتاب باشد باید دور ریخته شود زیرا دیگر قابل مصرف نیست.
2. تغییر رنگ : نشانه های خراب شدن ارده تغییر رنگ آن می باشد به خصوص اگر مدتی باشد که ارده را هم نزده باشید و دوفاز شده باشد. از روی رنگ روغن ارده می توانید دریابید که ارده شما خراب شده یا خیر. هنگامی که رنگ روغن ارده از زرد روشن به زرد کهربایی تغییر کند می توان گفت ارده فاسد شده و قابل استفاده نمی باشد.
3. بوی ارده : زمانی که ارده شما فاسد شده باشد به محض باز شدن درب ظرف ارده بوی تند و صابونی به مشام می رسد که نشانه خراب بودن ارده است.
4. طعم ارده : کمی از ارده را روی زبان بگذارید اگر طعمی تلخ یا تند داشت از خرابی آن مطمئن شوید و دیگر از آن استفاده نکنید.

شاید برایتان سؤال باشد که این صبحانه خوشمزه که بیشتر مردم و حتی مقالات علمی از خواص آن صحبت می‌کنند، از چه ترکیباتی تهیه شده است. ترکیبات حلوا ارده بسیار ساده است. معمولاً حلوا ارده را از ارده، شکر (یا عسل، شیره خرما، شیره انگور)، تخم‌مرغ (گاهی اوقات) و هل تهیه می‌کنند که هر یک از این ترکیبات نیز خواص بی‌شماری به همراه دارد.

حلوا ارده، انواع متفاوتی دارد؛ حلوا ارده شکری، حلوا ارده نرم، حلوا ارده بدون شکر و حلوا ارده با شیره‌های طبیعی نمونه‌هایی از انواع این فرآورده کنجدی هستند. یکی از وجوه تمایز میان انواع حلوا ارده‌ها، در بافت آن‌ها است که به دلیل استفاده از شیرین‌کننده‌ها، افزودن عصاره طبیعی ریشه گیاه چوبک، به کارگیری روش‌های سنتی و به طور کلی فرآیند تولید آن حاصل می‌شود.

همانطور که پیشتر اشاره کردیم، پایه حلوا ارده را کنجد تشکیل می‌دهد و به همین سبب تمامی خواص کنجد را می‌توان در این محصول پیدا کرد؛ شاید همین موضوع به تنهایی دلیل خوبی برای مصرف این خوراکی سالم به جای دیگر انواع تنقلات باشد. در ادامه به نحوه تولید و مواد تشکیل‌دهنده حلوا ارده می‌پردازیم و با ارزش غذایی و چرایی جایگزینی آن به عنوان میان‌وعده و صبحانه سالم و مقوی آشنا می‌شویم.

طبع حلوا ارده گرم و خشک است. برخی از مهمترین خواص درمانی حلوا ارده به شرح زیر میباشد:

• یکی از مهمترین خواص حلوا ارده به دلیل میزان بالای کالری موجود در آن، تامین انرژی مورد نیاز بدن، به ویژه برای کودکان و افراد سالخورده است.
• مصرف حلوا ارده در وعده صبحانه برای کودکان باعث افزایش قدرت یادگیری، حافظه و عملکرد ذهنی آنها میگردد.
• مصرف حلوا ارده باعث رفع کم خونی و برطرف کننده کمبود آهن خون است و لذا مصرف آن برای زنان و دختران مفید است.
• از خواص حلوا ارده کمک به تسکین و درمان بیماری های استخوان و مفاصل است و مصرف آن برای تخفیف استخوان درد و درد های شدید مفاصل به ویژه در افراد سرد مزاج بسیار عالی و مفید است.
• به طورکلی استفاده روزانه از حلوا ارده در رژیم غذایی، برای درمان و برطرف کردن بی‌حسی، کرختی، فلج، یبوست و کاهش فشار خون بالا مفید است.
• از خواص حلوا ارده در طب سنتی باز نمودن گیرها (انسدادهای اعضای مختلف)، خلط‌ها و جوش‌ها در افراد سرد مزاج است.
• مصرف حلوا ارده برای بیمارن مبتلا به اختلالات کبدی و ناراحتی های کلیه مفید بوده، به درمان بیماری آنها کمک میکند.
• حلوا ارده سرشار از اسید های چرب غیر اشباعی نظیر امگا ۳، امگا ۶ و امگا ۹ است و از این رو در تامین اسیدهای چرب مورد نیاز بدن موثر بوده، البته به شرطی که به خوبی فرآوری شده باشد و در حرارت مناسب تهیه شده و شرایط نگهداری آنها نیز مناسب باشد.
• رفع خستگیو بازیابی انرژی از دست رفته از دیگر خواص حلوا ارده بوده، افرادی که شیر به مزاج‌شان سازگار نیست، می‌توانند از حلوا ارده و سایر فراورده های تهیه شده با کنجد، برای تامین کلسیم و روی مورد نیاز بدن به منظور تقویت و استحکام استخوانها و دندانها استفاده کنند.

• حلواارده باید نرم و ترد باشد، به طوری که وقتی در دهان گذاشته شد، آب شود و احتیاجی به جویده شدن نداشته باشد.
• قبل از تولید آن، چاشنی باید به گونه ای باشد که موقع کشیدن الیاف آن بسیار نازک باشد و موقع کشیدن پاره نشود.
• ته گلو را نباید بسوزاند. در تهیه حلوا ارده وقتی از اسید سیتریک بیشتری استفاده میکنند ته گلو را میسوزاند.
• رنگ حلواارده باید کرم روشن باشد که آن هم مربوط به مرغوبیت کنجد می باشد و مربوط به نوع چاشنی آن هم میباشد.
• حلواارده باید در زمان برش دادن تا دقایقی شکل خود را حفظ کرده و خرد نشود.
• حلواارده نباید سخت یا کش دار باشد. به عبارتی باید حلواارده رسیده باشد که موقع خوردن به دندان نچسبد، حلواارده باید ترد باشد.
• هرچه حلواارده تازه تر باشد، مقدار روغنی که روی آن هست کمتر است. پس روغن طبیعتا روی حلواارده میاد که روغن کنجد است، و اگر آن حلوا تازه باید این روغن روی آن وجود ندارد یا کمتر می باشد.

حال ممکن است در فروشگاه باشید و چشمتان به محصولات تهیه شده از ارده بخورد. روی برخی از آن‌ها تنها نام حلوا ارده ذکر شده. ممکن است تصور کنید حلوا ارده نیز همان حلوا شکری است، اما خب اینطور نیست.

• در فرآیند تولید حلوا ارده ما به عصاره و مایع ارده نیاز داریم.
• این مایع کرمی و لطیف از دانه‌های کوچک و انرژی‌زای کنجد بدست می‌آید.
• هنگامی که کنجد تفت داده شد آن را آسیاب می‌کنند، که در نهایت تبدیل به این مایع رقیق می‌شود و به آن ارده می‌گوییم.
• ارده مزه‌ای تقریبا تلخ و گس دارد.
• شما می‌توانید ارده را جداگانه مصرف کنید اگر بخواهید میان وعده یا صبحانه‌تان سالم‌تر باشد.
• برای مزه‌دار کردن ارده و خارج کردنش از حالت تلخی توصیه می‌کنیم آن را با عسل یا شیره انگور ترکیب کنید و تبدیلش کنید به حلوا ارده.
• موادی که برای تهیه این دو محصول استفاده می‌شود یکیست مگر در استفاده از شکر.
• حلوا شکری کاملا با شکر شیرین می‌شود و به همین علت بسیار شیرین‌تر از حلوا ارده است.
• در تهیه حلوا شکری از افزودنی خوراکی استفاده می‌شود، که این ماده در حلوا ارده استفاده نمی‌شود.
• افزودنی‌های مورد استفاده در حلوا شکری کمک می‌کنند که حلوا منسجم بماند و روغن پس ندهد.
• حلوا شکری بافت رشته ای و تقریبا خشک دارد، اما حلوا ارده چرب، خمیری و بسیار لطیف است.
• چربی حلوا شکری نسبت به حلوا ارده کمتر است، ارزش غذایی کمتری دارد و انرژی کمتری به بدن می‌رساند.

این محصول خوش طعم، بهتر است در مکانی خنک نگه داری شود تا برای مدت زمان طولانی تری قابل مصرف باشد. به طور معمول فاصله زمان تولید تا تاریخ انقضا این محصول چهار ماه است. وقتی حلوا ارده برای مدتی در جایی ساکن بماند، قسمت جامد آن ته نشین شده و روغن زلال و شفافی روی سطح آن را می گیرد. این مسئله، امری طبیعی است و فقط هنگام مصرف می بایست آن را مخلوط کرد.

همان گونه که بیان شد مواد اصلی حلوا شکری کنجد تفت داده شده یا بریان و شکر است. در طب سنتی طبع کنجد گرم و تر است و طبع شکر گرم و خشک می باشد. بنابراین طبع حلوا شکری خوب گرم و تر است. پس خوردن این محصول به افراد سرد مزاج توصیه می شود و افراد گرم مزاج نباید در مصرف آن زیاده روی کنند. .

ماده اصلی حلواشکری کنجد می باشد که پس از تبدیل به ارده مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر مواد تشکیل دهنده آن شکر، گلوکز، وانیل، هل، ساپونین، اسید سیتریک و منوگلیسیرید می باشد.

حلواشکری خوراکی است که عمدتاً از ارده و شکر ساخته می‌شود. این خوراکی امروزه در طعم‌های مختلف و بسته‌بندی‌های گوناگون در ایران تهیه و به بازار عرضه می‌شود. این فرآورده، از مخلوط کردن ارده با شیره حاصل از پخت شکر و گلوکز بدست می‌آید که پس از افزودن طعم دهنده‌هایی نظیر هل و وانیل، آن‌را کاملاً هم زده و سپس خنک نموده تا در نهایت یک بافت جامد با ظاهری نخ دار حاصل گردد.

با توجه به اینکه حداقل ۵۰ % وزن حلوا ارده را، ارده ( کنجد آسیاب شده) تشکیل می‌دهد، لذا تمامی خواص مطلوب این دانه روغنی، در این محصول نیز وجود دارد. این محصول، دارای نسبت متعارفی از هر سه نوع ماده انرژی‌زا شامل ترکیبات پروتئینی، چربی و کربوهیدراتی است و یک منبع غنی از انرژی محسوب می‌گردد.

حلوا کنجدی دارای پروتئین، ویتامین B ،D، E، لستین و … است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های حلوا کنجدی، موادمغذی موجود در شیره انگور و کنجد است.

شیره ی انگور سرشار از فسفر، آهن، منیزیم و… است. کنجد نیز در مقابل ماده‌ای موثر برای جذب کلسیم است. از خواص مهم کنجد می تواند به داشتن فیبر اشاره کرد تا کلسترول را کنترل کند، حافظه را نیز تقویت می‌کند از دیابت جلوگیری می کند، برای سلامت قبل نیز مفید است، همچنین کمک به کاهش اضطراب و کم خونی از فواید مهم کنجد می باشد. ناگفته نماند که کنجد در درمان اختلالات کبد، کلیه و همچنین بهبود استخوان‌درد بسیار موثر است.

 با ترکیب این دو ماده‌ی غذایی، حلوا به ترکیبی انرژی‌زا، مقوی و مغذی تبدیل می‌شود. مصرف این ترکیب به‌ خصوص در روزهای سرد سال اهمیت بیشتری پیدا می‌کند چراکه در چنین روزهایی به انرژی بیشتری نیاز پیدا خواهید کرد.

تمام افراد می‌توانند از این ماده غذایی مفید مصرف کنند، برای کودکانی که از کنجد خوششان نمی آید نیز بسیار خوب است حتی افرادی که قصد کاهش وزن دارند. حلواارده دیرهضم بوده و سبب از بین رفتن اشتها خواهد شد و سبب می‌شود تا افراد میل کمتری به غذا خوردن داشته باشند. برای تقویت یادگیری، بهبود عملکرد ذهنی و حافظه استفاده از حلوا کنجدی توصیه می‌شود.

افرادی که دچار کم‌خونی و کمبود آهن خون هستند بهتر است روزانه این ماده غذایی خوشمزه را مصرف کنند. افراد سردمزاج معمولاً دچار دردهای مزمن استخوانی می‌شوند و با خوردن روزانه این محصول مشاهده خواهید کرد که این مشکل به‌راحتی برطرف می‌شود.

گاهی برای پذیرایی از مهمانان یا همراه داشتن تغذیه‌ای سالم برای خارج از منزل می‌توان حلوا کنجدی را جایگزین شیرینی‌ها و کیک‌های مضر کرد و از طعم و خواص بی‌نظیرش لذت برد. برای رفع خستگی فقط کافی است یک لیوان چای برای خود بریزید و این حلوا کنجدی را با آن میل کنید تا انرژی لازم برای ادامه‌ی فعالیت‌های روزمره‌تان را به دست آورید.

در این میان کرم ارده با داشتن طبع گرم و تر، علاوه بر این‌که رطوبت مناسب بدن را تنظیم می‌کند. برای درمان‌ بیماری‌هایی که ریشه آن سرد و خشک است، بسیار مناسب خواهد بود. معمولاً مصرف کنجد برای افرادی که مزاج سرد دارند، توصیه می‎شود. کرم ارده در فصول سرد سال بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد زیرا سبب گرم شدن شما در سرمای زمستان می گردد.

• کنجد
• شکر (هرگونه ماده ی شیرین کننده)
• اسانس ها و طعم دهنده هایی مانند وانیل
• مغزهای مغذی و خوراکی مانند پسته، فندوق و بادام
• طعم دهنده های کاکائویی و قهوه

فرآورده ای است که از مخلوط کردن ارده حاصل از پوست گیری و بو دادن کنجد با شکر یا شیرین کننده های دیگر و طعم دهنده هایی مانند هل و وانیل به دست می آید. در نهایت با مخلوط کردن تمامی مواد اولیه، ترکیب حاصل را تا رسیدن به بافتی نرم و یکنواخت در دستگاه آسیاب گلوله ای می سابند. دانه های کنجد در فرایند تبدیل شدن به کرم کنجد از میان ساچمه های مختلف آسیاب گلوله ای می گذرند و در اثر فشار نرم و آسیاب می شوند.

• کرم ارده ساده ۲۵۰ گرمی
• کرم ارده خرما ۲۵۰ گرمی
• کرم ارده فندق ۲۵۰ گرمی
• کرم ارده قهوه ۲۵۰ گرمی
• کرم ارده نارگیل ۲۵۰ گرمی
• کرم ارده شکلات ۲۵۰ گرمی
• کرم ارده پسته ای ۲۵۰ گرمی
• کرم ارده بادام زمینی ۲۵۰ گرمی

1. رنگ کرم ارده باید روشن باشد و در صورت استفاده از طعم دهنده به رنگ همان طعم دهنده باشد.
2. طعم و بوی انواع کرم کنجد باید طبیعی و فاقد هر گونه بوی تند و نامطبوع باشد.
3. حداقل مقدار استفاده از ارده در تهیه کرم کنجد باید ۵۵ درصد از وزن محصول باشد.

•  درمان کم خونی
• مؤثر در رشد قدی کودکان 
• انرژی زا و بهترین غذا برای فصل زمستان
• جلوگیری از ابتلا به بیماری های قلبی عروقی

• تقویت حافظه و تامین انرژی لازم  برای کودکان

• مصرف کرم ارده سبب کاهش وزن و لاغری در سردمزاجان

•  پیشگیری از سرطان به دلیل  آنتی اکسیدان های فراوان موجود در آن

• تامین کلسیم بدن است و استحکام و سلامت استخوان ها و دندان ها

• کاهش کلسترول بد خون و افزایش سطح چربی خوب خون یا همان HDL

نکته مهمی که تفاوت سرخ‌ کردن و تفت‌ دادن را قابل‌ توجه می‌کند، این است که برای سرخ‌کردن باید از روغن‌های مخصوص سرخ‌ کردنی استفاده کرد چون این روغن‌ها حاوی آنتی‌ اکسیدان هستند و جلوی اکسید شدن روغن در اثر حرارت بالا را می‌گیرند.

این در حالی است که حرارت دادن بیش از اندازه به روغن‌های غیرسرخ‌کردنی، باعث اکسید شدن و آزاد شدن ترکیبات سرطان‌زا در بافت آنها خواهد شد. از طرف دیگر، اگر روغن غیرسرخ‌ کردنی برای سرخ‌کردن‌ های عمیق به کار برود، به‌طور حتم طعم نهایی غذا بسیار نامطلوب خواهد شد.

همانطور که نام هر دو روغن مشخص است روغن کنجد بکر کاملا بکر و دست نخورده باقی مانده و تمام خواص طبیعی کنجد در آن وجود دارد. اما روغن کنجد تصفیه شده در فرآیندهای صنعتی تصفیه شده است که متاسفانه در این فرآیندها خواص روغن هم از بین می رود.

روغن کنجد بکر دارای بو و عطر کنجد است اما روغن تصفیه شده هیچ عطر و بویی از کنجد را ندارد. یعنی کاملا بی بو است. طبیعتا کسانی که از روغن کنجد استفاده می کنند به دنبال خواص آن هستند لذا استفاده از روغن کنجد تصفیه شده تقریبا بی معنی است.

در میان دو نوع روغن کنجد بکر و تصفیه شده طبیعتا روغن کنجد بکر یا بودار بهتر است. درست است که روغن کنجد بکر دارای بو و مزه کنجد است و خیلی ها از این عطر و بو متنفر هستند اما باید بدانید که اصلا همین عطر و بو است که باعث وجود چنین خواص درمانی داخل روغن کنجد است.

روغن کنجدی که بو و عطر نداشته باشد تصفیه شده است و اصلا خاصیتی برای شما ندارد. پس روغن کنجد بکر برای مصرف مناسب است و بهتر است از روغن کنجد تصفیه شده استفاده نکنید.

روغن گیری به روش پرس سرد بصورت سنتی صورت میگیرد و برخلاف پرس گرم عاری از هرگونه مواد شیمیایی می باشد. همچنین در دمای پایین انجام می شود.

بنابراین روغن بدست آمده از این روش، علاوه بر اینکه حاوی ارزش غذایی بسیار بالایی است؛ دارای مواد مغذی، ویتامین E و آنتی اکسیدان های طبیعی می باشد.

 پخت و پز:

پخت و پز غذاها یکی از بهترین روش ها برای استفاده از روغن کنجد می باشد. به عنوان مثال می توانید این روغن را بر روی برنج یا درون خورشت خود بریزید.

تفت دادن:

یکی دیگر از روش های استفاده از روغن کنجد پرس سرد تفت دادن در حرارت پایین و با مدت زمان کوتاه می باشد. توجه داشته باشید که نباید دمای شعله زیاد باشد و روغن دود کند.

روغن کنجد یک روغن طبیعی و باکیفیت است که از آن برای تمام مصارف می توان استفاده نمود. هم برای سالاد و هم برای پخت و پز غذا می توانید از روغن کنجد استفاده کنید. برای تفت دادن مواد غذایی هم مصرف روغن کنجد مشکلی ندارد. اما برای سرخ کردن با روغن کنجد توجه کنید که حتما باید از شعله ملایم استفاده کنید.

روغن های طبیعی حرارت پذیری مشخصی دارند که حرارت گاز نباید از آن بیشتر شود. لذا این روغن ها را تنها روی شعله ملایم می توان استفاده نمود. برای سرخ کردن عمیق با شعله زیاد این روغن دچار سوختگی شده و به جای مفید بودن مضر می شود.

خیر، روغن ارده جدای از روغن کنجد است. البته هر دو روغنی هستند که از دانه های کنجد بدست می آید. روغن کنجد به صورت مستقیم و با پرس دانه های کنجد استخراج می شود. نحوه تهیه روغن ارده اما کمی تفاوت دارد. پیش از تهیه روغن کنجد ابتدا باید ارده تهیه شود.

برای این کار دانه های کنجد آسیاب می شوند. سپس خمیر حاصل کمی حرارت می بیند و تفت داده می شود. در این مرحله کنجد به ارده تبدیل می شود. در واقع ارده همان خمیر کرم رنگ حاصل از آسیاب شدن کنجد است. پس از این ارده وارد دستگاه روغن گیری شده و روغن آن استخراج می شود. روغن بدست آمده همان روغن ارده است.

چربیها و روغنهای حیوانی علیرغم دارابودن برخی خواص مفید، در صورت مصرف زیاد و تحرک کم باعث بالا رفتن کلسترول بد(LDL) ،فشار خون و عوارض قلبی می­شوند ولی روغنهای کنجد، زیتون و کانولا و … با بالا بردن کلسترول خوب (HDL)باعث تنظیم کلسترول، چربی و فشار خون شده و عروق را پاکسازی می­کنند.

البته بایستی توجه داشت که هر نوع روغن ،چه حیوانی و چه گیاهی کالری بالایی دارند و در صورت مصرف زیاد باعث اضافه وزن میشوند

 

بر پایه مطالعات تاریخی برخی از صاحب نظران بر این باورند که خواستگاه نخستین پیدایش روغن کشور مصر بوده است. چنانچه در کشفیات بعمل آمده  در آرامگاه برخی از فراعنه مصر باستان،  کوزه های سفالینه ی حاوی روغنها نیز یافت شده اند. برخی نیز ارتباط  اولین دریافت انسان از روغن را به چین باستان پیوند می دهند. اما در این میان  حکیم محمد مومن پزشک نامی که در دوران صفویه می زیسته است بنا بر نقل قول های پزشکان پیشین اولین کاشف روغن را بقراط پزشک یونانی ارتباط داده است.

چگونگی  استخراج روغنها بستگی به سختی ماده اولیه، میزان و درصد ذخیره گاه چربی و دیگر عوامل بستگی دارد.

• روغن برخی از گیاهان بصورت تقطیر با بخار استخراج می شود
• پاره دیگر به روش ایجاد دما در ماده روغنی و ایجاد حرارت
• تعدادی با تحت فشار گذاردن ماده روغنی و بصورت پرس کردن
• برخی را نیز با سایش و جدا سازی چربی از پوسته و مغز دانه ها بدست می آورند

اما گیاهان دیگری هستند که بدلیل درصد بسیار کم ذخیره روغن در آنها  به گونه ترکیبی با دیگر روغنها ی پایه بوجود می آیند. مانند: روغن گزنه، روغن بابونه، روغن آویشن و…

• روغن فندق‌: تقویت و رویش ابرو
• روغن پسته‌: رفع شکستگی ناخن و گوشتهای زائد کنار ناخن
• روغن کنجد‌: تقویت مو، ضدآفتاب، برنزه کننده
• روغن سیاه‌دانه‌: جلوگیری از سپیدی مو, ترمیم‌کننده پوستی (ایجاد تیرگی روی پوست به‌علت رنگدانه‌های سیاه دانه)، درمان سرماخوردگی
• روغن جوانه گندم‌: تقویت پوست، نرمی و شفافیت، رفع لک و چروک مناسب برای دور چشم، تقویت موی سر
• روغن بابونه‌: تقویت و شفافیت پوست و مو
• روغن مورد‌: ضد‌عفونی‌کننده، تقویت‌کننده مو و افزایش‌دهنده رشد مو و رفع ریزش مو، افزایش‌دهنده جریان خون پوستی
• روغن بنفشه‌: برطرف‌کننده خارش پوست، مقدار کمی ضدآفتاب‌سوختگی و از بین برنده چروکهای ریز پوست
• روغن کرچک‌: نرم‌کننده و دارای جذب پوستی بالا، کمی ضدآفتاب و محافظ پوست، نباید در پوستهای چرب استفاده شود
• روغن گل سرخ‌: ضد‌عفونی‌کننده و ترمیم‌کننده و شاداب‌کننده پوست، مناسب برای پوستهای حساس
• روغن رازیانه‌: ضدالتهاب، روشن‌کننده پوست صورت، رویش موهای زائد صورت، از بین برنده لک صورت
• روغن اوکالیپتوس‌: ضدویروس، ضد آکنه و جوش، افزایش‌دهنده جریان خون عروق، به‌مقدار کم جهت ریزش موی سر
• روغن زیتون‌: التیام‌دهنده، ضدچروک، ضدآفتاب، رفع سوختگی‌های پوستی، مرطوب‌کننده مغذی پوست، رفع چین و چروک‌، رفع شوره سر
• روغن کتان‌: ترمیم‌کننده پوست، ضدچروک، ضداگزما و درمان خشکی‌های پوستی
• روغن آووکادو‌: مرطوب‌کننده، احیاء‌کننده، ضدچروک، رطوبت‌دهنده و مناسب برای رشد مو
• روغن جوجوبا‌: مرطوب‌کننده، پروتئینه قوی، تقویت‌کننده مو و براق‌کننده مو، مناسب برای رفع مشکلات پوستی، لطافت‌دهنده
• روغن نارگیل‌: تقویت‌کننده موهای خشک رنگ‌شده و آسیب‌دیده، برای پوستهای خشک و حساس و رفع ترکهای خشکی پوست بدن و لب، برای پوستهای چرب یا موهای چرب استفاده نشود

• ماساژ پوست صورت با روغن های گیاهی عضلات صورت را تقویت می کند.
• ماساژ پوست صورت با روغن های گیاهی برای جلوگیری از ایجاد چین و چروک موثر است.
• ماساژ پوست با روغن های طبیعی به زیبایی و سلامت و شادابی بیشتر چهره کمک می کند
• ماساژ دادن سبب شادابی و نشاط پوست و جریان بهتر خون در پوست می شود.

روغن های گیاهی دارای ویتامین های فراوانند:

این روغن ها دارای انواع ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامینA ،D ، E و K هستند.

روغن های گیاهی ،عطر و اسانس زیادی ندارند:

این روغن ها بوی تند و غیرمطلوبی ندارند بنابراین می توان از آنها استفاده نمود بدون اینکه سبب آزار اطرافیان شود.

روغن های گیاهی حساسیت زا نیستند:

برای ماساژ صورت با روغن های گیاهی لازم است از روغن های خالص استفاده نمایید زیرا استفاده از روغن های گیاهی ناخالص در درازمدت سبب واکنش های پوستی آلرژیک می شود.

روغن های گیاهی خیلی چرب نیستند:

این روغنها چربی زیادی ندارند . اگر از روغن چرب برای ماساژ پوست استفاده نماییم ، مدتی بعد از استفاده پوست به شدت لغزنده و ناخوشایند می شود.

انتخاب یک روغن صحیح، نه تنها می تواند باعث ضدعفونی کردن و تمیزی صورت شما و خلاص شدن از دست چربی های اضافه باشد ، بلکه می تواند به تعادل سازی پایدار، منظم کردن تولید سبوم که یک روغن طبیعی پوست می باشد نیز کمک کند . در نتیجه چربی کلی آن کاهش پیدا می کند.

با استفاده از این روغن ها می توانید بافت کلی صورت خود را بهبود ببخشید زیرا هر کدام از آن ها وزن های مختلفی در مولکول های خود دارند ، در نتیجه احساس آرامش را به پوست شما تزریق می کنند. این روغن ها می توانند رطوبت را در پوست شما به دام بیاندازند که یکی از مهم ترین اساس مراقبت از پوست می باشد . روغن های سبک می توانند به راحتی به پوست شما جذب بشوند و لابلای منافذ را نیز تمیز کنند.

• روغن مناسب پوست چرب

1. روغن جوجوبا
2. روغن دانه انگور
3. روغن بادام
4. روغن کرچک
5. روغن نارگیل
   
6. روغن رزماری
   

• روغن مناسب پوست خشک

1. روغن بادام
2. روغن مارولا
3. روغن جوانه گندم
4. روغن کنجد
5. روغن آفتابگردان
6. روغن گل رز

• روغن مناسب پوست مستعد آکنه

1. روغن گل سرخ
2. روغن انار

• روغن مناسب پوست معمولی و نرمال

1. روغن های رتینول
2. روغن آرگان
   
3. روغن دانه انگور
   

• روغن مناسب پوست حساس

1. روغن آلوورا
2. روغن بابونه
   
3. روغن گل یاس
   

اگر میزان گیاه نسبت به حجم آب بیشتر باشد و رایحه و اسانس بیشتری در مولکول های تقطیر شده آب جمع شوند، اصطلاح «دو آتشه» را برای عرق گیاهی به کار می برند. عرق دو آتیشه، همان عرق اشباع شده یا با عطر بسیار غلیظ است. به عبارت دیگر «عرق دو آتشه» حاصل دوبار تقطیر است که کیفیت بهتری دارد. یعنی عرقی که از گیاه گرفته می‌شود، دوباره با برگ‌ های گیاه جوشانده می شود. به این ترتیب درصد خلوص بیشتری دارد. مثلا میزان برگ نعناعی که برای تولید یک شیشه عرق نعناع دو آتشه استفاده می شود، بسیار بیشتر از برگ نعناعی است که برای تولید یک ظرف عرق نعناع معمولی به کار می رود.

عرقیجات گیاهی حاوی خواص دارویی هستند که به برخی از آنها اشاره می‌شود:

• عرق نسترن

دارای طبیعتی گرم است. خواص: تقویت کنندهٔ قلب و اعصاب، رفع کمبود ویتامین ٬C بهبود ورم کلیه، بهبود درد معده و اسهال، درمان زخم معده تصفیه کنندهٔ خون.

• عرق کاسنی

دارای طبیعتی سرد است. خواص: تب‌بُر، تقویت کنندهٔ پوست، کلیه و کبد، کاهش مشکلات گوارشی و معده، تصفیه کنندهٔ خون، بهبود درد مفاصل.

• عرق گلاب

دارای طبیعتی گرم است. خواص: تقویت کنندهٔ مغز و اعصاب،درمان گلو درد، رفع غش، ضعف و بی‌هوشی، دفع بلغم، تقویت لثه، صفرابر.

• عرق نعنا

دارای طبیعتی گرم است. خواص: تقویت کننده معده، مولد خون، اشتهاآور،ضد درد و ضد اسپاسم، رفع کنندهٔ دل درد و دل پیچه، ضد تشنج و بادشکن، برطرف کنندهٔ گرمازدگی کودکان و سکسکه.

• عرق شاه‌تره (شاطره)

دارای طبیعتی معتدل است. خواص: صفرابُر،اشتها آور، تب‌بُر، درمان یرقان، تقویت‌کنندهٔ پوست و کبد، ادرارآور، دفع کنندهٔ بلغم، تصفیه کنندهٔ خون، تقویت کنندهٔ لثه. مخلوط شاه تره، سرکه و عسل پاک کنندهٔ معده است.

• عرق زنجبیل

دارای طبیعتی گرم و خشک است. خواص: رفع تهوع، تقویت معده، برطرف کردن انگل در معده و روده، پیش‌گیری از سرماخوردگی، رفع گلودرد، ضد نفخ، ضد التهاب، معرق و بادشکن.

• عرق زنیان

دارای طبیعتی گرم است. خواص: ضدعفونی‌کنندهٔ معده، ضدنفخ، قارچ، انگل و اسهال.

• عرق زیره

دارای طبیعتی گرم است. خواص: لاغر کننده، هضم‌کنندهٔ غذا، ملین، افزودن شیر مادر، بهبود تنگی نفس.

• عرق سنبل‌الطیب

دارای طبیعتی گرم است. خواص: محرک قلب، آرام‌بخش، بهبود سردردهای میگرنی.

• عرق میخک

دارای طبیعتی گرم است. خواص: آرام‌بخش، تنظیم کننده قاعده، تقویت‌کننده معده و ضد انگل.

• عرق سیر

پایین آورندهٔ فشارخون، تنظیم کنندهٔ قندخون و چربی خون. برطرف کنندهٔ مسمومیت نیکوتین سیگار و آلودگی هوا، ضدعفونی کنندهٔ مجاری تنفسی، پیشگیری از سرطان، درمان موخوره.

• عرق شبدر

چاق‌کننده، مولد خون، نیرودهندهٔ قوای جنسی، درمان نرمی استخوان کودکان و تصفیه کنندهٔ خون.

• عرق شنبلیله

دارای طبیعتی گرم است. خواص: پایین آورندهٔ قندخون، درمان کم‌خونی و چاق‌کننده.

• عرق شوید

دارای طبیعتی گرم است. خواص: پایین آورندهٔ چربی خون، تقویت معده، بادشکن، قاعده آور، درمان سکسکه و دل‌درد، رفع تنگی نفس، افزایش شیر مادر.

• عرق شیرین بیان

دارای طبیعتی گرم است. خواص: درمان زخم معده و اثنی عشر، تقویت دستگاه گوارش، ضدسرفه و خلط آور، برطرف کنندهٔ عفونت‌های ریه و کلیه، برطرف کنندهٔ یبوست و بواسیر.

• عرق طارونه

آرام‌بخش و خواب‌آور.

• عرق کاوتی

دارای طبیعتی گرم است. خواص: مقوی معده، برطرف‌کننده سوءهاضمه، اشتهاآور و ضدعفونی کننده مجاری تنفسی. مصرف برگ گیاه مخلوط با ماست یا دوغ نرم‌کننده سینه و تقویت کننده قوای جنسی است.

• عرق کرفس

رماتیسم و درد مفاصل.

• عرق کیالک

تنظیم کنندهٔ کلسترول خون، تصفیه کنندهٔ خون، جلوگیری از تنگی عروق قلب.

• عرق گاوزبان

دارای طبیعتی گرم است. خواص: آرام بخش، نرم‌کننده سینه، تصفیه کننده خون، ادرارآور و برطرف کننده التهابات مثانه و کلیه.

• عرق گزنه

دارای طبیعتی گرم است. خواص: پایین آورندهٔ قندخون، رفع تنگی نفس، نیرودهنده و قاعده‌آور، افزایش شیر مادر، رفع ورم لوزه‌ها.

• عرق گشنیز

نیرودهنده، ضد تشنج، ضد کرم و باکتری و بیماری‌های روده‌ای، آرام‌بخش و برطرف کنندهٔ تاول‌های دهان و تسکین دهنده درد دندان.

• عرق گل ختمی

نشاط آور، رفع التهاب مثانه، درمان آسم و گرفتگی صدا، بهبود سرماخوردگی، مقوی، ملین، درمان قولنج و دردهای عضلانی.

• عرق کلپوره

ضدسرفه، اسهال، شکم درد، بیماری‌های گوارشی، عفونت‌های دهان، لثه و لوزه‌ها، تب‌بُر و ضدجوش و خارش.

• عرق مرزنگوش

دارای طبیعتی گرم است. خواص: برطرف کنندهٔ گازهای معده، نفخ، شکم درد، آسم و تنگی نفس.

• عرق مرزه

دارای طبیعتی گرم است. خواص: برطرف کننده سوءهاضمه، سنگ‌های کلیه و مثانه، تقویت کننده قوای جنسی و ضعف جسمی.

• عرق هل

تقویت کنندهٔ معده و روده و بادشکن، برطرف کنندهٔ بوی بد دهان (به ویژه بوی سیر).

• عرق یونجه

اشتها آور، چاق‌کننده، حاوی انواع ویتامین‌ها، تقویت‌کنندهٔ بدن و برطرف کنندهٔ لرزش‌های ناشی از بیماری پارکینسون، چاق‌کننده و مفید برای ترک اعتیاد.

در استفاده از عرقیات گیاهی باید به طبع آن توجه داشته باشید و هماهنگ با طبع و مزاج‌ تان باشد. عرقیات متضاد با طبع خود را استفاده کنید؛ اگر طبع گرم دارید، می‌توانید از عرقیات با طبع سرد استفاده کنید مثل عرق کاسنی، عرق شاه‌تره، عرق کاهو و… اگر طبع سرد دارید، می‌توانید از عرقیات گرم مثل عرق دارچین، عرق زنجبیل، عرق نعناع و عرق پونه استفاده کنید.

اینک قاعده ای را به شما یاد می دهیم که در ابتدا تشخیض سردی مزاج از گرمی مزاج را برای شما آسانتر نماید و آن عبارت است از اینکه : آیا در بیشتر حالات شما , لباس زیاد می پوشید یا خیر خصوصا در زمستان, زیرا کسانی که طبع سرد دارند تحمل سرما را ندارند و کسانی که طبع گرم دارند تحمل گرما را ندارند . لذا بر اساس این قاعده سه دسته از افراد را می شود شناسایی نمود:

1. افرادی که به طور واضح سرد مزاجند و معمولا بیشتر از دیگران لباس می پوشند.
2. افرادی که گرم مزاجند و کم تر از دیگران لباس می پوشند.
3. و بالاخره افرادی که در زمستان لباس زیاد می پوشند و در تابستان هم کم می پوشند.

و حال با توجه به تقسیمات فوق گروه اول واضحا سرد مزاجند و گروه سوم هم به طور واضح فقط در فصل زمستان یا پائیز سرد مزاج محسوب می شوند زیرا گرم مزاجان در همه ی فصول گرمی طبع دارند و زمستان هم لباس زیادی نمی توانند بپوشند.

به طور خلاصه نتیجه می گیریم که:

1. صفراوی ها در تمام فصول سال خصوصا در تابستان (زیرا مزاج تابستان گرم و خشک است) حرارت بدنشان بالاست انقدر که در هیچ فصلی نیاز به پوشانیدن بدن خود ندارند.
2. دموی ها فقط در فصول گرم سال (تابستان) حرارت بدنشان بالاست ولی در پائیز و زمستان به لباس های گرم احتیاج پیدا می کنند.
3. بلغمی ها افرادی هستند که در تمام فصول سال خصوصا در زمستان احتیاج مبرم به پوشیدن لباس گرم دارند (زیرا مزاج زمستان سرد و تر است)
4. سوداوی ها هم مثل دموی ها فقط در فصول سرد سال یعنی پائیز و زمستان به لباس گرم احتیاج دارند و در سایر فصول بر خلاف بلغمی ها خیلی احساس سردی نداشته و حالت عادی دارند.
5. و بالاخره گروه پنجمی وجود دارد که اگر چه با یکی از شرایط گفته شده فوق منطبق بوده ولی قسمتی از بدنشان (مثل نوک انگشتان دست ) همیشه سرد است و یا همیشه گرم است (مثل کف پا ).

نگهداری از عرقیات گیاهی شرایط خاصی دارد که در صورتی که این شرایط رعایت نشود خواص این نوشیدنی‌ها تحت تاثیر آن کم شده یا به‌طور کلی از بین می‌رود.

1. بهترین روش برای نگهداری از عرقیات گیاهی قرار دادن آنها در ظروفی است که درب آنها پرس شده باشد.
2.  عرقیات در مقابل نور خورشید عطر و خاصیت خود را از دست می‌دهند.
3. از نگهداری عرقیات گیاهی در مکان‌های گرم و مرطوب پرهیز کنید.
4. از یخ زدن عرقیجات و از قرار دادن آن در قسمت فریزر یخچال خودداری کنید.
5.  عرقیات معمولاً از یک تا ۳ سال تاریخ مصرف دارند، بنابراین هنگام مصرف عرقیات گیاهی به تاریخ انقضای آن‌ها دقت کنید.

توجه داشته باشید که بعد از مدتی از تولید عرقیات (۱ سال بعداز تولید) درون عرقیات لعاب سفید رنگی ایجاد می شود و این به معنای فاسد شدن عرقیات نیست. میتوانید عرقیات را صافی کرده و میل کنید.

هر گونه تغییر در عطر، طعم  عرقیات نشان دهنده کیفیت پایین و غیرقابل مصرف شدن آن است. بهترین مکان برای نگهداری عرقیات مکان هایی هستند که جریان هوا در حال چرخش بوده و خنک می باشد.

• نگاه کردن و یا بو کردن محصول

شما با  احتمالا نمی‌توانید تشخیص دهید که عرقیاتی که خریداری کرده‌اید یا می‌خواهید بخرید طبیعی است یا تقلبی. حتی تقلبی‌ترین عرقیات هم بوی محصولات طبیعی را می‌دهند. در واقع عرقیات تقلبی هم معمولا حاوی درصدی عرقیات طبیعی هستند.

• معتبر بودن برند و شرکت سازنده‌ی محصول

باید به دنبال محصولات شناخته شده‌ی تولیدکننده‌ای باشید که قبلا امتحان خود را پس داده است.

• قیمت محصول

قیمت محصول تا حدی مشخص کند که عرقیجات تا چه اندازه خالص و طبیعی است. با توجه به فرآیند توضیح داده شده در تولید عرقیجات، بدیهی است که اگر محصول مورد نظر با تمام استانداردهای لازم تولید شده باشد، قیمت خیلی ارزانی نخواهد داشت. بنابر این اگر محصولی با قیمتی بسیار ارزان عرضه شد، باید به طبیعی و خالص بودن آن شک کنید.

• توجه به محتویات و ترکیبات درج شده در بسته بندی محصول

این نکته در صورتی سودمند خواهد بود که به درست بودن اطلاعات درج شده اطمینان داشته باشید. (محصول دارای تاییدیه‌ی وزارت بهداشت باشد) برای مثال اگر بر روی بسته بندی محصول نوشته شده باشد که محتویات آن حاصل تقطیر خالص گیاه مد نظر است، و این محصول از مرحله کنترل کیفیت استاندارد گذر گرده باشد، می‌توان تا حدی اطمینان پیدا کرد که محصول تقلبی نیست.

• شفاف بودن محصول

 هرگونه کدورت می‌تواند نشانه‌ی آلودگی و یا وجود مواد افزودنی شامل اسانس‌ها باشد. وجود هرگونه ذرات اضافی ریز در محصول هم نشان دهنده‌ی عدم خلوص آن است؛ چرا که مایع به دست آمده از تقطیر، یک محلول است و هیچ گونه ذرات جامد مشهودی در آن وجود نخواهد داشت.

باید به این نکته توجه داشت در مواردی که جوشانده‌ی گیاه به جای عرقیات طبیعی عرضه شود، به احتمال زیاد ذراتی از چوب یا بخش‌های مختلف گیاه در آن باقی می‌ماند. در این‌گونه محصولات که احتمالا پاستوریزه هم نیستند، ممکن است علاوه بر ذرات، آلودگی‌های میکروبی نیز وجود داشته باشد. و فرد پس از مصرف نه تنها از خواص مد نظر عرقیجات بهره نبرد، بلکه دچار بیماری‌های دیگر یا عفونت‌های گوارشی شود.

عرقیاتی که استریل، دارای بسته بندی بهداشتی و تاریخ مصرف باشد و رنگ شفاف و زلالی داشته باشد سالم است، اما اگر عرقیات پس از مدتی کدر شد یا رسوب کرد، نشان دهنده این است که آلوده به قارچ و کپک شده و مصرف آن مسمومیت‌زا خواهد بود.

این کارشناس تغذیه در ادامه یادآور شد: برخی عرقیات گیاهی روی ظروف پلاستیکی تأثیر گذاشته و از آن‌ها تأثیر می‌پذیرد. بنابراین باید این محصولات را در بطری‌های شیشه‌ای که دارای درپوش آلومینیومی است، نگهداری کرد.

برای درمان بیماری‌ها در طب سنتی از قرص، پودر، دم کرده، جوشانده و عرقیات استفاده می‌شود. عرقیات گیاهی به‌ طور کلی سریع‌الاثر هستند و سریع هم اثر آنها برطرف می‌شود، بنابراین اگر کسی بخواهد اثر موقتی و سریع به‌دست آورد می‌تواند از عرقیات استفاده کند. مثلا اگر همیشه شاداب هستید اما موقتا ساعتی از روز احساس رخوت دارید، می‌توانید از عرق دارچین استفاده کنید، اما اگر همیشه احساس رخوت و خستگی دارید باید آن را به‌طور جدی درمان کنید یا مثال دیگر اینکه کسی به‌طور کلی خواب خوبی دارد اما یک شب بی‌خواب می‌شود می‌تواند از عرق بهارنارنج استفاده کند.
اما در مواردی که بیماری مزمن دارید باید از شکل‌های دیگر دارویی مثل جوشانده، دم کرده و… استفاده کنید. البته بعضی افراد بیماری مزمن دارند و تمایل دارند از عرقیات مصرف کنند، در این صورت باید مکرر از عرقیات استفاده کنند که چندان هم توصیه نمی‌شود، چون اثر عرقیات‌گیاهی سریع از‌بین می‌رود و فرد باید حجم زیادی از آنها استفاده کند. عرقیات‌گیاهی چون مایع‌اند ادرارآور هستند، به‌علاوه همیشه عرقیات درصد کمی متانول دارند که در صورت  مصرف مکرر آن  در طول یک روز، دوز متانول در بدن بالا رفته و مشکلات خاص خود را به‌دنبال خواهد داشت.

اگر طبع تر دارید و بدن‌تان رطوبت بالایی دارد یا معده مرطوبی داشته و دچار نفخ و ترش کردن هستید، توصیه می‌کنیم از عرقیات استفاده نکنید. از آنجا که عرقیات ادرارآور هستند، اگر کلیه‌تان ضعیف است نیز نباید به‌طور مکرر از عرقیات گیاهی استفاده کنید. گاهی والدین برای اینکه کودکان آرام شده و خواب خوبی داشته باشند ممکن است از عرقیات گیاهی استفاده کنند، این مورد هم جزء مواردی است که باید درباره مصرف بیش از حد آن هشدار داد.

باید حتما درباره مصرف عرقیات در افرادی که بدن ضعیف‌تر دارند، افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند، کودکان و نوزادان، افراد سالمند و… با پزشک متخصص مشورت کرد و از مصرف خودسرانه عرقیات گیاهی، اجتناب کرد. البته برخی عرقیات مثل گلاب یا بهارنارنج طبع معتدل‌تری دارند و مردم می‌توانند گاهی در غذا یا به‌صورت شربت استفاده کنند. صحبت ما درباره کسانی است که به‌طور افراطی و مکرر در یک روز از این گونه عرقیات گیاهی استفاده می‌کنند که اصلا توصیه نمی‌شود.

اگر دارو مصرف می‌کنید باید حتما برای مصرف عرقیات با پزشک خود مشورت کنید. گاهی مصرف عرقیات گیاهی همزمان با داروها، بر خواص داروها تاثیرگذار است. خانم‌های باردار، خصوصا در هفته‌های اول اقدام به بارداری و سه ماهه اول بارداری نباید عرقیات را خودسرانه مصرف کنند. همچنین در سه ماهه آخر خصوصا هفته و روزهای آخر بارداری مصرف عرقیات خطرناک است؛ زیرا عرقیات گیاهی تحریک‌کننده است و امکان سقط جنین را بالا می‌برد.